Kontrole powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż raz do roku!

Badania kontrolne okien i drzwi – częstotliwość badań kontrolnych

Norma wyrobu PN-EN 14351-1:2006+A2:2016.

Wielu producentów, którzy wykonali badania wstępne typu (ITT) nie wykonuje później regularnych badań kontrolnych gotowego wyrobu. Z kolei producenci posługujący się badaniami typu, np. od systemodawcy (profilodawcy), w ogóle nie potwierdza zgodności swoich produkowanych wyrobów z wyrobami poddanymi badaniom typu, wykonanymi przez udostępniającego. Przyczyny takiego postępowania są różne i ryzykowne. Brak potwierdzenia właściwości produkowanych wyrobów z wynikami  ITT, czyli brak regularnych kontroli, może skutkować wysokimi karami, jakie od przyszłego roku może nałożyć na producenta Główny Urząd Nadzoru Budowanego.

Jakie są najczęstsze przyczyny niewykonywania przez producentów regularnych kontroli produkowanych wyrobów.

Finanse – najczęstszym czynnikiem jest cena badań. Zlecenie badań gotowego wyrobu do laboratorium zewnętrznego kosztuje. Cena badań to wiedza pracowników laboratorium, utrzymanie certyfikatu akredytacji, regularne kontrole i wzorcowania przyrządów pomiarowych, podnoszenie kwalifikacji pracowników, rozwój i inne koszty, jak przy prowadzaniu każdej firmy. Każdy producent może oczywiście posiadać własne laboratorium zakładowe i prowadzić badania we własnym zakresie. W zależności od ilości wykonywanych badań w roku, zakup sprzętu pomiarowego może zwrócić się już w pierwszym roku. Taki trend właśnie obserwujemy od jakiegoś czasu, wielu producentów prosi o oferty stanowisk badawczych, które produkujemy.

Brak wiedzy – brak wykwalifikowanej kadry ZKP. Wiele małych i średnich firm (a często i dużych) ze względu na koszty, nie posiada odpowiedniej ilości wykwalifikowanej kadry do prowadzenia Zakładowej Kontroli Produkcji. Kierownik Kontroli Jakości jest często również szefem produkcji, magazynierem i serwisantem. Nie ma czasu na szkolenia i wykonywanie swoich obowiązków w ramach ZKP.

Dezinformacja – wiedza pozyskana ze źródeł niekoniecznie wiarygodnych lub mających wspólne interesy z producentem okien. Duża liczba producentów swoją wiedzę na temat badań wyrobów i prowadzenia Zakładowej Kontroli Produkcji pozyskuje nie z norm i dokumentów pomocniczych, a z informacji przekazywanych przez producentów komponentów do produkcji okien. Niedostateczna znajomość przepisów i norm, wynika tu raczej z braku czasu na zgłębianie wiedzy tychże dokumentów, a producent w jakimś stopniu ufa, że przekazywane mu informacje są w dostatecznym stopniu wystarczające. Producenci okien i drzwi czerpią również z wiadomości przekazywanych przez media branżowe oraz komunikują się pomiędzy sobą, a zakres wiedzy z tych źródeł, w wielu przypadkach jest na niewystarczającym poziomie. Skąd zatem czerpać pełne i prawidłowe informacje? Wiele laboratoriów organizuje cykliczne ogólne szkolenia lub indywidualnie zorganizowane dla pojedynczych  producentów. Takie szkolenia często organizuje również nasze laboratorium, które są dopasowywane indywidualnie do potrzeb klienta.

Jak często producent powinien prowadzić badania kontrolne gotowego wyrobu?

Zgodnie z normą PN-EN 14351-1:2006+A2:2016 pkt. 7.5 Ciągły nadzór, ocena i zatwierdzenie ZKP – nie rzadziej niż raz w roku, a w przypadku odnotowania znaczących odstępstw częstotliwość kontroli należy zwiększyć! Pkt. 7.5 dotyczy oczywiście wszystkich procedur Zakładowej Kontroli Produkcji, ale poniżej skupimy się tylko na badaniach kontrolnych.

Zgodnie z pkt. 7.5 ciągły nadzór, ocena i zatwierdzanie ZKP pozwoli na kontrolę i udokumentowanie tego, że:

• wymagania przytoczone w punktach 3 i 7.4 są spełnione,
• udokumentowane procesy są prowadzone w zgodzie z dokumentacją PN-EN 14351-1:2006+A2:2016,
• kontrole zgodne z planem badań pokazują, że produkty osiągają takie same wartości, jak produkt/y poddane ITT (patrz 7.3.6),
• prowadzone są wyrywkowe kontrole równoważności wytwarzanego produktu/ów z produktem poddanym ITT. Może być to robione pośrednio, np. porównanie wymiarów, specyfikacji komponentów, gęstości produktów wybranych z linii produkcyjnej, lub zapasów, jeżeli produkt przechodzi kontrolę jakości,

Punkt normy 7.3 odnosi się do całego procesu Zakładowej Kontroli Produkcji, w tym pkt. 7.3.6 Badanie i ocena produktu:

Producent powinien ustanowić procedury tak, aby zapewnić utrzymanie zadeklarowanych wartości wszystkich właściwości. Metody kontroli to:

• badanie i/lub inspekcja nieukończonych produktów lub części tychże podczas procesu produkcji;
• badanie i/lub inspekcja ukończonych produktów.

Badanie i/lub inspekcja powinny być prowadzone i oceniane zgodnie z planem badań (włącznie z częstotliwością i kryteriami) przygotowanym przez producenta i zgodnie z wszelkimi odpowiednimi częściami norm badawczych PN-EN 14351-1:2006+A2:2016.

Punkt 7.4 Wstępna kontrola zakładu i ZKP nakazuje, że powinna zostać przeprowadzona wstępna kontrola z uwzględnieniem wymagań wymienionych w pkt. 7.3, a jej wyniki powinny zostać udokumentowane. Kontrola powinna sprawdzić czy:

• odpowiednio wykwalifikowany personel prowadzi produkcję i badania,
• dostępna jest odpowiednia aparatura produkcyjna i badawcza, dzięki której produkty są wytwarzane zgodnie z niniejszą Normą Europejską i udokumentowanymi procedurami producenta,
• precyzyjność aparatury produkcyjnej i badawczej jest regularnie kontrolowana, zgodnie z udokumentowanymi procedurami producenta,
• udokumentowane procesy są prowadzone zgodnie z udokumentowanymi procedurami producenta,
• dostępne są wyniki ITT w celu ustalenia zgodności właściwości z próbkami ocenianymi podczas ZKP,